Trường hợp ví dụ: Chồng tôi đang chấp hành án phạt tù. Nay do kinh tế gia đình khó khăn, một mình tôi không thể lo nổi cho các con nên tôi quyết định bán bớt một căn nhà. Căn nhà này vợ chồng tôi mua trước khi anh ấy bị bắt khoảng một năm. Tôi phải làm sao để bán được căn nhà này một cách hợp pháp?

Theo quy định của pháp luật thì người chấp hành án phạt tù được hưởng các quyền công dân chỉ trừ một số quyền bị pháp luật hoặc Tòa án tước. Nếu không bị pháp luật hoặc Tòa án tước hay hạn chế quyền sở hữu tài sản thì người đang chấp hành án vẫn có các quyền đối với tài sản. Do đó, dù chồng bạn đang chấp hành án phạt tù thì khi bán nhà (là tài sản chung của hai vợ chồng) phải được sự đồng ý của cả hai người.

Một số điểm cần lưu ý: Chồng bạn có thể trực tiếp cùng bạn ký vào hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất theo quy định của Luật Đất đai hiện hành và các quy định pháp luật khác có liên quan. Ngoài ra, khoản 2 Điều 24 Luật Hôn nhân và gia đình quy định “Vợ, chồng có thể ủy quyền cho nhau xác lập, thực hiện và chấm dứt giao dịch mà theo quy định của luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan phải có sự đồng ý của cả hai vợ chồng”. Như vậy, chồng bạn cũng có thể ủy quyền cho bạn trong việc thực hiện các giao dịch mua bán nhà.

Về công chứng hợp đồng khi một người đang chấp hành án phạt tù được áp dụng theo khoản 2 Điều 44 Luật Công chứng 2014. Cụ thể ,việc công chứng có thể được thực hiện ngoài trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng trong trường hợp người yêu cầu công chứng là người già yếu, không thể đi lại được, người đang bị tạm giữ, tạm giam, đang thi hành án phạt tù hoặc có lý do chính đáng khác không thể đến trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng.

Do đó, bạn có thể yêu cầu tổ chức hành nghề công chứng thực hiện thủ tục công chứng hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất ngoài trụ sở. Bạn sẽ cùng đại diện của tổ chức hành nghề công chứng và người mua nhà đến trại giam nơi chồng bạn đang chấp hành án để thực hiện việc ký kết hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất theo quy định của pháp luật.

Hoặc bạn sẽ cùng đại diện của tổ chức hành nghề công chứng đến trại giam thực hiện thủ tục công chứng hợp đồng ủy quyền. Sau đó, bạn có thể thay mặt chồng thực hiện thủ tục bán nhà thông qua hợp đồng ủy quyền này.

Một số lưu ý khi thực hiện công chứng tại trại giam: Tổ chức hành nghề công chứng phải có phiếu yêu cầu công chứng ngoài trụ sở để nộp cho cán bộ chịu trách nhiệm quản lý trại giam. Phiếu yêu cầu công chứng phải nêu rõ lý do yêu cầu công chứng ngoài trụ sở. Dự thảo hợp đồng, văn bản cần công chứng và các giấy tờ khác theo quy định. Khi có sự chấp thuận của ban quản lý trại giam thì thủ tục công chứng mới được tiến hành thực hiện.